Hở hàm ếch ở trẻ: Những điều cha mẹ cần biết để giải quyết vấn đề này

I- Hở hàm ếch là gì?

Hở hàm ếch (cleft lip) là một dị tật bẩm sinh khiến cho hàm trên và môi không phát triển hoàn chỉnh ở thai nhi, dẫn đến việc hàm trên bị chia ra thành hai mảnh và môi không liền mạch.

Vòm miệng được hình thành giữa tuần thứ 6 và thứ 9 của thai kỳ. Hở hàm ếch xảy ra nếu các mô tạo nên vòm miệng không liên kết với nhau hoàn toàn.

Tùy vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, khe hở có thể nằm ở một bên hoặc hai bên của miệng và có thể lan rộng lên hàm trên.

Theo nghiên cứu của WHO, bệnh hở hàm ếch là một trong những dị tật bẩm sinh phổ biến nhất trên thế giới, ảnh hưởng đến khoảng 1 trẻ em trên 700 trẻ mới sinh. Tỉ lệ trẻ bị hở hàm ếch cao hàng đầu ở những nơi có sự đa dạng dân tộc như Nam Á, Nam Mỹ và châu Phi.

Hở hàm ếch và sứt môi là hai dị tật khác nhau, tuy nhiên thường được nhắc đến cùng nhau do chúng có thể xảy ra cùng lúc. Nếu trẻ bị cả hai bệnh, việc điều trị sẽ phức tạp hơn và cần được thực hiện bởi các chuyên gia y tế.

Sứt môi hở hàm ếch là một dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ, hình thành từ tuần thứ 4 thai kỳ

II- Tác động của bệnh hở hàm ếch đến trẻ

Bệnh hở hàm ếch có thể gây ra nhiều tác động khác nhau đến trẻ như ăn uống, phát âm, quá trình mọc răng, vấn đề hô hấp,…

• Trẻ sẽ gặp khó khăn trong việc bú mẹ, ăn từ bình sữa hoặc ăn các loại thức ăn cứng.
• Khe hở ở giữa miệng và hàm trên có thể làm giảm khả năng phát âm.
• Gây ra sự bất đối xứng trong việc phát triển răng và hàm, dẫn đến mắc các vấn đề về hàm răng, khó nhai, khó vệ sinh răng miệng.
• Làm giảm khả năng thông khí, gây ra khó khăn trong việc thở đúng cách.

Nếu không được chăm sóc và điều trị kịp thời, bệnh hở hàm ếch có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của trẻ trong tương lai.

III- Sứt môi hở hàm ếch nguyên nhân do đâu?

Các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu nguyên nhân chính xác của bệnh hở hàm ếch. Tuy nhiên, có nhiều yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ bị bệnh bao gồm: di truyền, tiếp xúc với các chất độc hại, sử dụng thuốc lá và uống rượu khi mang thai.

• Bệnh sứt môi hở hàm ếch có thể được di truyền từ thế hệ cha mẹ sang con, khoảng 70% các trường hợp sứt môi hở hàm ếch hiện nay được cho là do yếu tố di truyền. (Theo WHO)
• Người mẹ nhiễm virus Rubella, cảm cúm,… cũng làm tăng khả năng gây sứt môi và hở hàm ở trẻ.
• Mẹ sử dụng vitamin A liều cao, bởi vitamin A có nguy cơ gây quái thai khi sử dụng liều cao.
• Chế độ dinh dưỡng không bổ sung đầy đủ axit folic, vitamin B12, vitamin B6 cho cơ thể người mẹ.
• Một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Y học Trung ương (National Institutes of Health – NIH) ở Mỹ cho thấy rằng sử dụng thuốc lá và uống rượu khi mang thai có liên quan đến nguy cơ sứt môi hở hàm ếch ở thai nhi.
• Môi trường có chứa một số chất độc hại như benzene, dioxin và các kim loại nặng có thể ảnh hưởng đến phát triển của môi và hàm trên, dẫn đến sứt môi hở hàm ếch.

Ngoài ra, một số yếu tố khác như sử dụng thuốc tránh thai, bệnh tiểu đường, bệnh lý tuyến giáp cũng được cho là có thể góp phần gây ra bệnh sứt môi hở hàm ếch. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn cần nghiên cứu thêm để có thể hiểu rõ hơn về nguyên nhân.

Người mẹ nhiễm virus Rubella, cảm cúm,… trong quá trình đầu mang thai

IV- Phương pháp chẩn đoán bệnh hở hàm ếch trước khi sinh

Phương pháp chẩn đoán bệnh hở hàm ếch trước khi sinh được thực hiện thông qua siêu âm và xét nghiệm máu. Đây là các phương pháp khảo sát khá đơn giản và không gây đau đớn cho mẹ và thai nhi.

Theo một số nghiên cứu, phương pháp siêu âm có độ chính xác từ 70% đến 90% trong việc phát hiện bệnh hở hàm ếch ở thai nhi. Siêu âm phát hiện được sự phát triển không đầy đủ của môi và hàm trên, hoặc các biểu hiện khác của sứt môi hở hàm ếch.

Xét nghiệm máu cũng có thể phát hiện một số dấu hiệu của bệnh hở hàm ếch. Theo một nghiên cứu trên 6.082 trường hợp thai nhi tại Hoa Kỳ, tỉ lệ dương tính cho bệnh hở hàm ếch bằng xét nghiệm AFP (một loại xét nghiệm máu) là 60-70% với độ chính xác từ 80-85%.

Nếu các phương pháp trên cho thấy thai nhi có nguy cơ cao mắc bệnh sứt môi hở hàm ếch, bác sĩ sẽ tư vấn cho bố mẹ về các phương pháp chăm sóc và phòng ngừa, bao gồm kiểm tra sức khỏe định kỳ hay phẫu thuật để điều trị bệnh nếu cần thiết.

Siêu âm trước khi sinh có thể chẩn đoán hở hàm ếch

V- Cách điều trị bệnh hở hàm ếch ở trẻ

Cách điều trị bệnh hở hàm ếch ở trẻ sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và độ tuổi của trẻ. Cha mẹ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi đưa ra bất kỳ lựa chọn nào để khắc phục.

Một số kỹ thuật được áp dụng hiện nay là:

• Phẫu thuật: Nếu hở hàm ếch ở mức độ nghiêm trọng, phẫu thuật sẽ là phương pháp chữa trị hiệu quả. Thời điểm phù hợp để phẫu thuật thường là từ 3 đến 18 tháng tuổi, tuy nhiên nếu trẻ có các vấn đề khác như bệnh tim hoặc bệnh phổi, phẫu thuật sẽ được hoãn lại đến khi trẻ khỏe mạnh hơn.
• Điều trị bằng dây kéo: Trong một số trường hợp nhẹ, trẻ có thể được điều trị bằng dây kéo nhằm gắn khít vòm hàm. Quá trình này kéo dài từ 6 đến 12 tháng và yêu cầu sự kiên nhẫn trong việc theo dõi sự phát triển của hàm.
• Điều trị bằng thiết bị nội soi: Đây là một phương pháp mới và hiệu quả để điều trị hở hàm ếch. Quá trình được thực hiện bằng cách sử dụng một thiết bị nội soi và các dụng cụ để kéo hàm về vị trí đúng, đóng kín hàm một cách hiệu quả.

1- Thời điểm phù hợp để phẫu thuật hở hàm ếch

Thời điểm phù hợp để phẫu thuật hở hàm ếch phụ thuộc vào độ hở của hàm, tình trạng sức khỏe của trẻ và khả năng chịu đựng của bé. Thông thường, các bác sĩ sẽ đề xuất phẫu thuật trong khoảng từ 3 đến 18 tháng tuổi.

Trẻ được khuyến khích phẫu thuật càng sớm càng tốt để tránh các vấn đề về giao tiếp, ăn uống, sức khỏe tâm lý và thẩm mỹ gương mặt.

Tuy nhiên, nếu hở hàm ếch của trẻ nhỏ và không gây ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe, bác sĩ có thể giới thiệu các phương pháp chăm sóc khác để theo dõi thêm.

Thời điểm chữa hở hàm ếch tuỳ thuộc vào một vài yếu tố, cần được chỉ định bởi bác sĩ

2- Chi phí phẫu thuật hở hàm ếch là bao nhiêu?

Hiện nay, chi phí phẫu thuật cho một ca sứt môi hở hàm ếch tại các đơn vị nha khoa tư nhân trung bình khoảng 6.000.000 đồng. Mức chi phí phẫu thuật hở hàm ếch cho trẻ nhỏ tại những bệnh viện lớn được Bảo hiểm Y tế chi trả 3.089.000 đồng (chưa gồm chi phí xương cần nối).

VI- Phòng ngừa bệnh sứt môi hở hàm ếch

Mặc dù sứt môi hở hàm ếch ở trẻ là một dị tật bẩm sinh, nhưng các bậc phụ huynh vẫn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh cho trẻ nhỏ nhờ vào những biện pháp như:

• Khám thai định kỳ: Khi thai phụ thường xuyên khám thai định kỳ trong thai kỳ, bác sĩ có thể phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề liên quan đến hở hàm ếch, giúp giảm thiểu nguy cơ cho thai nhi mắc bệnh.
• Hạn chế uống rượu và thuốc lá: Uống rượu và hút thuốc lá trong thời kỳ mang thai là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng sứt môi hở hàm ếch ở trẻ. Do đó, các bà mẹ nên hạn chế hoặc tránh xa hoàn toàn những thói quen này trong thời kỳ mang thai.
• Bổ sung vitamin: Các bà mẹ cần cung cấp đủ vitamin và khoáng chất cho cơ thể bằng cách ăn uống cân đối và bổ sung thêm vitamin nếu cần thiết. Đặc biệt, các vitamin như axit folic và vitamin B12 được coi là quan trọng để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh sứt môi hở hàm ếch.
• Không tự ý sử dụng thuốc: Các bà mẹ cần tránh sử dụng thuốc không đúng cách. Khi cần sử dụng thuốc, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Phòng ngừa sứt môi hở hàm ếch bằng cách khám thai định kỳ, duy trì lối sống lành mạnh

VII- Chăm sóc trẻ bị hở hàm ếch như nào?

Trẻ gặp tình trạng sứt môi, hở vòm miệng cần có được chế độ chăm sóc đặc biệt hơn so với những trẻ khác. Quá trình chăm sóc mang đến nhiều ý nghĩa to lớn, góp phần điều trị hiệu quả và toàn diện hơn.

Dưới đây là một số lời khuyên về cách chăm sóc trẻ bị hở hàm ếch:

• Vệ sinh sạch sẽ: Bạn cần sử dụng bông gòn và nước muối sinh lý để lau sạch vùng hở hàm ếch của trẻ. Hãy làm điều này mỗi ngày để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng.
• Giữ cho vùng hở hàm ếch khô ráo: Tránh để vùng hàm hở ẩm ướt bởi nước bọt hoặc mồ hôi. Bạn có thể sử dụng khăn bông mềm để lau sạch vùng hở, đặc biệt là sau khi trẻ uống sữa hoặc ăn cơm.
• Đảm bảo trẻ được ăn uống đầy đủ và hợp lý: Vì hở hàm ếch có thể làm cho trẻ khó khăn trong việc ăn uống và nuốt, bạn cần chú ý đến chế độ ăn uống của trẻ để đảm bảo rằng trẻ được cung cấp đủ dinh dưỡng và không bị đói.
• Kiểm tra định kỳ với bác sĩ: Bạn nên đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa để được theo dõi và kiểm tra vùng hở hàm ếch. Bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên và hướng dẫn cụ thể để giúp trẻ phục hồi nhanh chóng.
• Tránh cho trẻ sử dụng núm vú giả: Núm vú giả có thể làm cho vùng hở hàm ếch của trẻ bị kéo dài và gây cản trở cho quá trình phục hồi.

Chăm sóc đúng cách để không làm tình trạng bệnh nặng hơn

VIII – Kangnam – Địa chỉ khắc phục hở hàm ếch an toàn

Bệnh viện Thẩm mỹ Kangnam là một trong những trung tâm thẩm mỹ hàng đầu tại Việt Nam, chuyên cung cấp các dịch vụ chất lượng cao, giúp bạn thay đổi ngoại hình đẹp hơn và cải thiện sức khoẻ tốt hơn.

Dịch vụ sửa hở hàm ếch tại Kangnam được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm trong phẫu thuật thẩm mỹ. Các bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật sửa hở hàm ếch bằng các phương pháp chuyên sâu như nâng cơ hàm dưới, khâu hàm, chỉnh hình hàm,… với sự trợ giúp của hệ thống thiết bị hiện đại.

Kết quả chỉnh hở hàm ếch được thể hiện rõ qua những hình ảnh dưới đây:

Chữa hở hàm ếch bằng công nghệ hiện đại, hiệu quả cao

Phẫu thuật khắc phục hở hàm ếch tại Kangnam

Hở hàm ếch sẽ không còn là vấn đề khiến bạn đau đầu nếu đã nắm rõ cách phòng ngừa và chẩn trị hiệu quả. Nếu đang gặp vấn đề về hàm, bạn hãy liên hệ ngay với Kangnam để gặp trực tiếp bác sĩ chuyên khoa, lắng nghe tư vấn cách khắc phục triệt để.